عدد طلايي براي ارتباط با فرزند
هرگز فراموش نکنيد که بايد فرزندانمان را براي زماني غير از زماني که خود در آن زندگي مي کنيم، تربيت نماييم. جامعه اي که از خيلي جهات با اجتماع کنوني ما تفاوت دارد.
همه ما تداوم وجود خويش را در فرزندانمان جستجو مي‌کنيم. آنان ميوه شيرين درخت حيات و ثمره تمام رنج و تلاش ما در زندگي اين جهان مي باشند، آنها آيينه وجود خود ما هستند که افکار، رفتار و روش هاي تربيتي درست يا غلطي را که در مورد آنان به کار برده ايم، منعکس مي سازند.
اصول تربيتي فرزندان
فرزندان ما آنچه را که مي بينند ياد مي گيرند، نه آنچه را که مي شنوند. بنابراين به جاي نصيحت و بايد و نبايد هاي تحکم آميز تربيتي بايد خود الگوي تربيتي فرزندانمان باشيم. بهترين شيوه و موثر ترين راه تربيت فرزندان و اولين مرحله تربيت شروع از خود است.
** فرزندان خود را با سختي و محروميت آشنا کنيد، تا داراي روحي قوي و محکم شوند.
** در مقاطع دشوار در کنارش باشيد و با او هم دردي کنيد، اما او را به خود وابسته نسازيد.
** در موقع انتقاد شخصيت وي را زير سوال نبريد، بلکه عمل ناپسند او را مطرح کنيد.
** توقعات و انتظارات خود را به صورت دقيق و در حد توان او برايش توضيح هيد.
** اهميت وي را در خانواده به او تفهيم کنيد تا در حفظ و رشد شخصيت خود بکوشد.
** نسبت به دوستان فرزند خود حساسيت و شناخت بالايي داشته باشيد. زيرا گرايش او به پذيرش در گروه همسالان و مشابهت با آنان، از عوامل اصلي تربيت نوجوانان است.
** با توجه به شخصيت هر کودک تنبيه او شکل و مراحل خاص خودش را دارد. مانند (محبت، کنايه، نصيحت، گذشت، محروميت و… که تنبيه بدني آن هم به صورت ضعيف، آخرين مرحله مي‌باشد)
** پرهيز از روش فرزند سالاري در تربيت (تربيت گل خانه‌اي) که نتيجه‌اي جز پرورش فرزنداني پرتوقع، ضعيف، زودرنج و شکننده در برابر حوادث زندگي را نخواهد داشت.
** ايجاد حس مسووليت و اعتماد به نفس در فرزندان با تعيين وظايف آنان در خانواده.
** شناخت محدوديت‌ها و کشف استعداد کودک و ايجاد زمينه رشد و بروز خلاقيت در او.
با توجه به اصول تربيتي مطرح شده در بالا،مي توان تدابير ذيل را براي تربيت سازنده و مفيد کودکان پيشنهاد نمود: عدد طلايي ارتباط با فرزندان را بشناسيد:فاصله سني خود را با فرزندانتان در ذهن خود به حداقل برسانيد تا بتوانيد زمينه‌هايي براي صحبت دوستانه فراهم کنيد و او به راحتي مانند يک دوست نزديک مسائل دروني خود را با شما مطرح کند. بدين منظور از روش عدد طلايي استفاده نماييد.عدد طلايي ارتباط با فرزندان عددي است که بايد از سن خود کم کرده و به سن فرزند خويش اضافه نماييد تا بتوانيد به راحتي با وي ارتباط صميمانه برقرار کنيد : سن فرزند- سن خويش /2=عدد طلايي
از لحظات با هم بودن استفاده كنيد: عزت نفس كودكان شديداً تحت تأثير كيفيت اوقاتي است كه با آن ها مي گذرانيد؛ نه مقدار زماني كه مي گذرانيد. زندگي پرمشغله باعث شده بسياري از والدين به جاي توجه به فرزندان شان تنها به اين فكر كنند كه كار بعدي كه بايد بكنند چيست. اگر كودكان اوقات باكيفيتي را در طول روز با والدين خود نگذرانند، ممكن است سوء رفتار از خود نشان دهند، چون احساس مي كنند توجه منفي والدين به آن ها بهتر از بي توجهي است.
روش هايي براي احساس اقتدار و توانايي به كودكان ارايه دهيد: اگر والدين چنين كاري نكنند، كودكان خود راه هاي نامناسبي براي احساس اقتدار خواهند يافت. بعضي روش ها براي اين كه فرزندان احساس اقتدار و توانايي كنند عبارتند از:نظرخواهي از آن ها، دادن حق انتخاب، كمك كردن در امور خانه (حتي در صورتي كه خودتان با دردسر كم تري مي توانيد كارهاي مزبور را انجام دهيد).
از پيامدهاي طبيعي استفاده كنيد: بسياري از اوقات وقتي والدين در موضوعي رأساً مداخله مي كنند، فرصت هاي يادگيري را از فرزندان خود مي دزدند. به جاي عيب جويي و يادآوري هاي مداوم اجازه دهيد پيامدهاي طبيعي رفتار بچه ها با آن ها سخن بگويد.
از پيامدهاي منطقي استفاده كنيد: اغلب ممكن است پيامدهاي طبيعي رفتارها خيلي سخت و شديد باشد يا از نظر زماني اين قدر دير اتفاق بيفتد كه از نظر تربيتي قابل استفاده نباشد. وقتي موضوع به اين شكل است، استفاده از پيامدهاي منطقي مؤثر است. اين نكته حايز اهميت است كه حتماً پيامدهاي منطقي، منطقاً با رفتاري كه بچه انجام داده مرتبط باشد، تنها در اين صورت پيامد منطقي مي تواند از نظر تربيتي كارساز باشد. از درگيري بپرهيزيد: اگر فرزندتان بي قراري مي کند تا ميزان صبر و شكيبايي شما را آزمايش كند، يا بي ادبانه صحبت مي كند، والدين بايد اتاق را ترك كنند و بگويند” هر وقت خواستي دوباره مؤدب باشي برگرد تا صحبت كنيم”. صحنه را با عصبانيت يا در حالي كه شكست خورده به نظر مي رسيد ترك نكنيد. كار انجام شده را از شخص انجام دهنده متمايز كنيد. هرگز به كودكان نگوييد “تو بد هستي”. به جاي اين به كودكان كمك كنيد تا متوجه شوند چه كاري از كارهاي شان نادرست يا غيرقابل قبول بوده است. رفتارهاي بچه ها ممكن است نادرست باشند، مهم نيست چه كاري مي كنند اما كودكان همچنان نياز دارند كه دوست داشته شوند.
ثبات رأي داشته باشيد:تا آخر سر حرف خود باشيد. بچه ها نياز به پيام هاي قاطع و صريح دارند. البته اين هم مهم است كه به همين اندازه بر سر حرف خودتان مصر باشيد. مثلاً اگر كودكي مي داند كه بعد از ساعت هشت ديگر آب نبات به او داده نمي شود، مهم نيست چه قدر اخم و گريه و جنجال يا خواهش مي كند، به هيچ وجه نبايد بعد از ساعت هشت آب نبات داده شود. اغلب والدين به دنبال راه حل هاي مصلحت آميز هستند. اين كار باعث تربيت بچه هايي مي شود كه احساس مغلوب بودن دارند. فراموش نكنيد كه مي خواهيد كودكانتان در بزرگسالي چگونه اشخاصي باشند و در تربيت كودك متفكرانه تر برخورد كنيد. همزمان مهربان و قاطع باشيد:والدين اغلب وقتي فرزندانشان درست رفتار نمي كنند يا به حرف شان گوش نمي كنند آزرده مي شوند و شكيبايي خود را از كف مي دهند. اين حالت به آساني به عصبانيت مي انجامد.بسيار مهم است كه حتماً تا حد ممكن آرام بمانيد. قاطع بودن نياز به فرياد كشيدن ندارد.
تهيه و تنظيم : مرکز خدمات روانشناسي آرامش معاونت اجتماعي پليس کرمانشاه
