دیواری که تاج مهربانی اش افتاد
شهرمن ـ گروه جامعه
آغاز فصل سرد واژهای تبلور یافت که خیلی زود به نامی آشنا برای مردم تبدیل شد و در قلبها و صحبتهای روزانه به عنوان موضوعی مورد بحث و جذاب جای خود را باز کرد و بر کرسی افکار عمومی نشست. «دیوار مهربانی» در بیشتر شهرهای ایران زاده شد و گاهی با نام دیوار محبت، دوستی و مهر خوانده شد. قواعد و چهارچوبی فلسفۀ وجودی دیوار مهربانی را تعریف میکرد که گویی دست روزگار برای دیوار آن را نگاشته بود و بدون چون و چرا مقبول خلایق شد. یکی از هنرمندان کرمانشاه که برای تزیین دیوارهای مهربانی شهر آستین بالا زده به شهر من گفت: «اگر در بطن ماجرا نباشی تصور میکنی تمامی دیوارهای مهربانی کشور بر حسب الگویی از قبل تعیین شده آذین میشوند. در حالی که ناخودآگاه هنرمندان در شهرهای مختلف دیوارهای مهربانی را به رنگ آبی آسمانی رنگ آمیزی کرده و این شعار معروف را که میگوید «نیاز داری بردار، نیاز نداری بگذار» بر روی آن نوشتهاند. جملهای که نیاز به حضور هر متولی برای ساماندهی به این دیوارها را از میان میبرد.»
دیوارهای مهربانی نمادهای فرهنگیاند
در این میان مردم دیار ما هم سنگ تمام گذاشتند و در هر شهری از استان کرمانشاه خیرین و جوانان پر شور و فهیم، دیواری را برای انجام این خیر آراستند و ملقب به مهربانیاش کردند. کنگاور، صحنه، پاوه و… از شهرهایی بودند که بعد از کرمانشاه برای برپایی دیوار مهربانی شتافتند. این دیوارها قصهها داشتند و خود نمادی از فرهنگ شهر و دیارشان شدند و اگر چه با هدفی مشترک موجودیت یافتند اما اختلاف طبقاتی نیز در آنها دیده میشد. دیوارهای بالای شهر زیبا، خوشرنگ و لعاب و غنی بودند و دیوارهای دیگر محقر و ساده. دیوار مهربانی پاوه از همۀ دیوارها رنگینتر جلوه میکرد. لباسهای گلدار و پولکی زیبای محلی که از آن آویخته شده بود چشمها را خیره میکرد و نشان از سنتها و آداب این دیار داشت.
دیوار مهربانی میدان فاطمیه (رفعتیه) کرمانشاه که زود هم جوانمرگ شد نگین درخشان دیوارهای مهربانی کشور شده بود. در عمر کوتاهش شاهد بسیاری از مهرورزیها و نامهربانیها شد و خاطرات تلخ و شیرینی را تجربه کرد. یک روز روزنامه نگاران میهمانش میشدند و روز دیگر کاریکاتوریستها و هنرمندان به دیدارش میشتافتند تا در کنارش آثاری زیبا بیافرینند و مهرشان را اینگونه به دیوار ابراز کنند و مهربانی مردم را به دیوار مهربان بیشتر جلب کنند. جمعی دیگر هم که کار و زندگی را برای رتق و فتق امور دیوار رها کرده بودند یار غار آن شدند و ساعتها در کنارش میماندند. همین جمع، گروهی در یکی از شبکههای اجتماعی تشکیل دادند که یک هزار نفر عضویت آن را پذیرفتند و در پیشبرد امور دیوار مهربانی آمادگی خود را اعلام کردند. «یخچال مهربانی» نیز از طرف خیرین به دیوار مهربانی اضافه شد و سایبان مهری هم بر سرشان کشیده شد و این جایگاه جاه و جلالی یافت. اما خیلی زود تاج مهربانی از سر دیوار کهنۀ مرکز بهداشت برداشته شد و تنها و بیکس ماند.
قصۀ برچیده شدن دیوار مهربانی
امیری که در همین محله زندگی میکند علت برچیده شدن دیوار مهربانی را شکایت اهالی بیان کرد و گفت: «انتخاب این مکان، اشتباه بود زیرا محل تردد عابرین است و جای مناسبی برای ازدحام مردم نیست.» شهردار منطقۀ چهار کرمانشاه در مصاحبه با شهر من، برچیده شدن دیوار مهربانی میدان فاطمیه را نارضایتی اهالی محل بیان کرد و اظهار داشت: «عوامل شهرداری در راستای شکایت مردم محله اقدام کردند.» اعتصامفر با بیان اینکه ایرانیان هم از نظر ملی و هم از بعد مذهبی تمایل زیادی برای مساعدت و یاری رساندن برای مستمندان دارند افزود: «برپایی خود جوش دیوارهای مهربانی از طرف مردم قابل تقدیر است و ما امیدواریم در تمامی محلهها این دیوار پر از مهر برپا شود و نیاز نیازمندان را مرتفع سازد. ولی با رعایت قوانین شهر نشینی و کسب رضایت مردم محله و همسایگان.»
سید احسان معراجی سرپرست معاونت فرهنگی- اجتماعی شهرداری کرمانشاه نیز در گفتگو با خبرنگار شهر من گفت: «دیوار مهربانی میدان فاطمیه که در حرکتی خودجوش و مردمی ایجاد شده بود، به علت هایی چون؛ شکایت اهالی بن بست نیلوفر، مجاورت با درمانگاه فاطمیه مجاورت با ایستگاه اتوبوس و همچنین کم عرض بودن پیاده رو و ایجاد ترافیک و وجود برخی افراد سودجو که مانع از رسیدن کمک های انساندوستانه به محرومان واقعی میشدند برچیده شد.» وی افزود: «به تصمیم ستاد مردمی برگزارکننده، این دیوار مهربانی با همکاری و همراهی شهرداری بعد از جانمایی، به مکان مناسب دیگری انتقال می یابد.» این مقام مسئول اظهار داشت: «به همین منظور نشستی چندساعته با اعضای ستاد مردمی دیوار مهربانی رفعتیه برگزار کردیم و به این نتیجه رسیدیم که با انجام مکان نمایی این دیوار را به محل دیگری منتقل کنیم و شهرداری نیز این ستاد را برای این کار یاری دهد.» معراجی در پایان خاطر نشان کرد: «شهرداری کرمانشاه در 8 نقطه از شهر واقع در مناطق هشتگانه اقدام به برپایی دیوار مهربانی نموده است.»
حال که یک هفتهای از برچیده شدن دیوار مهربانی میدان فاطمیه میگذرد، دیوارهای دیگر استان نیز مانند تبی که زود سرد میشود کم رونقتر از گذشته شده است و مردم برخی از شهرها مانند پاوه نیز قواعدی متفاوت برای کارکرد دیوار مهربانی تعریف کردهاند. مریم محمدی، شهروند پاوهای، به عملکرد خوب ستاد مردمی دیوار مهربانی پاوه اشاره کرد و گفت: «از آنجا که دیوار مهربانی پاوه در محل شلوغی قرار داشت و نیازمندان برای برداشتن نیاز خود در این مکان شرم حضور داشتند؛ لذا مردم کمپینی تشکیل دادند و طرحی به نام از جمعه تا جمعه را اجرا کردند و طی آن در یک هفته 150هزار قطعه لباس جمع آوری شد و در تمام اورامانات میان نیازمندان توزیع شد.»
امیدواریم جوانان با غیرتی که دیوار مهربانی فاطمیه را بنا نهادند و آن را اداره کردند، با توجه به شرایط و بر اساس تحقیق هر چه زودتر محلی را برای جان دادن دوباره به دیواری دیگر برگزینند و دیواری مهربانتر ار دیوار میدان فاطمیه خلق کنند.