گشتم نبود، نگرد نيست!
گفتگو با يک جوان سنگ تراش
گشتم نبود، نگرد نيست!
گرانترين سنگ قبر، مرمر است
شهرمن- مينا بهرامي تبار
برخي مشاغل حتي اگر کاملاً قانوني و شرعي و پردرآمد باشند و از کارهاي نه چندان سخت هم محسوب شوند اما به دليل آنکه ممکن است از نظر روحي فرد را دچار تنش کنند، طرفداران زيادي ندارد. يکي از اين دسته مشاغل، کارها و خدماتي است که براي فوت شدگان ، انجام مي شود و تشريفاتي براي بدرقهي درگذشتگان است. در سال هاي اخير آرامستان ها شکل ديگري متفاوت تر از گذشته به خود گرفته اند.اگر به باغ فردوس کرمانشاه سري بزنيد، مقبره هايي را مي بينيد که با سنگ هاي گران قيمت تيره رنگ و عکس هاي درگذشتگان مزين شده اند و ديگر خبري از سنگ قبرهاي ساده و بي آلايش نيست. کارسنگ تراش هاي امروزي نيز به فراخور سليقه و تقاضاي مشتريان امروزي بسيار متفاوت تر از گذشته شده است و مي طلبد براي راضي نگه داشتن مشتريان در تراشيدن سنگ قبرها، خلاقيت و نوآوري بيشتري به خرج دهند.
سامان محمودي متولد 1368.حدود 8سال است که در شغل سنگ تراشي مشغول به کاراست و خودش اين فن را بدون استاد آموخته است. با او گفتگويي دربارهي شغل سنگ تراشي مزار انجام داديم که خواندش خالي از لطف نيست.
-دوستانت نسبت به شغلي که داريد رفتار متفاوتي با شما دارند؟
دوستان قديمي نه ولي بعضي از دوستان جديد در برخورد اول شوکه مي شوند.
– در روز چند سنگ قبر ميتراشيد؟
دو تا سه سنگ.
-وقتي چهره فردي را که فوت شده روي سنگ قبرش حکاکي مي کنيد چه حسي داريد ؟
بستگي به سن و سال شخص دارد، اگرجوان باشه طبيعتاً متأثر مي شوم. به نظر من از دست دادن عزيزان براي خانواده داغدار سخت است به سن و سال هم نيست، اگر خانواده ها ازحک کردن چهرهي عزيزانشان روي سنگ قبر پرهيز کنند خيلي بهتر است.
– مردم چطور شعر و نوشته هاي روي سنگ قبر را انتخاب مي کنند؟
برخي بسيار حساسند وخودشان شعري را که مدنظر دارند سفارش مي دهند، بعضي هم با توجه به شخصيت و سن و سال ميت از دفتري که موجود است شعري انتخاب مي کنند برخي هم برايشان کاملاً بي تفاوت است و ما خودمان شعري را انتخاب مي کنيم.
-کوچيکترين و مسن ترين فردي که تا کنون برايش سنگ مزار ساخته ايد چند ساله بودند؟
کوچک ترينشان يک کودک خردسال يک ماهه بود و پيرترين فرد در هنگام مرگ 126سال داشت.
-آيا تا به حال براي کسي که زنده است سنگ قبر ساخته ايد؟
بله براي يک خانم مسن. به من گفت يک سنگ مي خواهم براي خودم، تعجب کردم چون اولين بار بود با همچين موردي برخورد مي کردم. گفت نمي خواهم بعد از مرگم کسي را به زحمت بياندازم . مشخصات او را نوشتم وفقط تاريخ فوت را خالي گذاشتم. دوسالي گذشت، يک روز پسرش آمد و سراغ سنگ را گرفت. تاريخ فوتش را فوري روي سنگ حکاکي کردم و سنگ را به پسرش تحويل دادم. خودش وصيت کرده بود و گفته بود که سنگ قبرش آماده است.
– از ميان شعرهايي که تا کنون روي سنگ هاي مزار نوشته ايد کدام را بيشتر دوست داريد؟
گشتم نبود نگرد نيست!
-فکر ميکنيد مرگ چه رنگي يا چه شکلي است؟ آيا از مرگ ميترسيد؟
مرگ سفيد است البته نه براي همه. مرگ رنگي است به تناسب اعمال افراد ولي وقتي رنگ مرگ را مي توان ديد که به سراغت آيد رنگ مرگ شخصي چون حضرت علي (ع) آنقدر زيباست که هر لحظه به انتظار او مي ايستد شخصي هم پيدا مي شود که تا مرگ به سراغش نيايد باور ندارد که مي ميرد و رنگش را جز سياهي نمي بيند اما از همه اينها که بگذريم به فرموده حضرت علي (ع) بزرگترين اسرار مرگ است. شکل مرگ هم چون رنگ مرگ متفاوت است.
من هيچوقت از مرگ نمي ترسم چون مرگ مقدس است. اگرمرگ نباشدچه کسي مي تواند ظلم افراد ظالم را متوقف کند؟! اگر مرگ نباشد زندگي معني ندارد پس مرگ قشنگ است.
-بعد از 120 سال زندگي روي سنگ خودت دوست داريد چه بنويسند؟
به سراغ من اگر مي آييد نرم و آهسته بياييد مبادا ترک بردارد چيني نازک تنهايي من
-آيا مردم و اطرافيان به واسطه ي شغلي که داريد سربه سرت نمي گذارند؟
گاهي شوخي هايي مي کنند.
– چرا اين کار را انتخاب کرديد؟
شما کار سراغ داريد؟! شايد از نبود شغل. بلأخره از بيکاري که بهتر است.
-از قيمت قبر خبر داري؟
از سيصد هزار تومان تا 30مليون تومان.
-چه چيزي بيشتر از همه در محل کارت شما را آزار مي دهد؟
ديدن حباب زندگي، وقتي اين حباب ميترکد انگار اصلاً وجود نداشتي.
-به نظر شما سنگ قبر بايد چه رنگي باشد؟
براي مزار بهترين رنگ، رنگ خاک است.
-گرانترين سنگ هايتان کدامند؟
سنگ هاي مرمر.
-عجيب ترين مدل سنگ قبر که تا کنون تراشيده ايد چطور بوده؟
به شکل سنگ نمک بود، يک تيکه مربع بود. خيلي ساده وابتدايي.
– فکر مي کنيد روزي که به خواستگاري برويد با شغلتان مشکل نخواهند داشت؟
فکر نمي کنم مشکلي باشد چون نان حلال به دست مي آورم و مزاحم کسي نيستم و دست تو جيب کسي نمي کنم.
– به نظر شما اين کاري را که انجام مي دهي ثواب هم دارد؟
بستگي به نيت دارد.
-و سوال آخر، اگر بگويند فقط فردا زنده هستي چه کاري انجام مي دهي؟
به مادرم مي گويم غذاي مورد علاقه ام را درست کند. به ديدن دوستانم مي روم، بعد آلبوم عکس هايم را نگاه مي کنم. بعدش موسيقي مورد علاقه ام را گوش مي کنم ومي خوابم.همين.