اخذ غيرقانوني هزينه آزمايش سل از مردم کرمانشاه
گزارش تحقيقي شهرمن از يک تخلف
پول مردم راپس بدهيد
بنفشه رضايي
سرفه است و سرفه. مدام خلط بالا مي آورد و آن را به گوشه اي تف مي کند و گوشه چادر نخ نمايش را به لب مي کشد. زن با کودکي در آغوش، چهره اي رنگ پريده و سرفه اي که مجال اعتراض هم به او نمي دهد، برگه کوچکي را با ترديد از متصدي آزمايشگاه مي گيرد و نفس زنان، سلانه سلانه از نظردور مي شود.صداي سرفه هايش هنوز در فضا مي چرخد. صحبت هاي يک پزشک متخصص بيماري هاي عفوني را در ذهن مرور مي کنم:” »بلاييست که بيشتر به جان فقرا مي افتد، ساکنين حاشيه شهرها، بي بضاعتاني که سوء تغذيه توانشان را گرفته و آماده پذيرش انواع بيماري ها شده اند، زندانياني که از فقر و فلاکت اقتصادي، فرهنگي،اجتماعي و آموزشي خواسته و ناخواسته دربندند و کساني که بيماري زمينه اي يا ضعف سيستم ايمني دارند. مثل افراد مبتلا به ايدز، ديابتي ها، بيماران سرطاني و…”«
سل هر 10 ثانيه يک نفر را مي کشد
نوبت به من مي رسد. وهم برم مي دارد. نکند واقعاً آلوده شده باشم.”»در هر 40 ثانيه يک نفربه اين بيماري دچار مي شود و هر 10 ثانيه يک نفر از اين بيماران به کام مرگ مي رود و سالانه 300هزار کودک قرباني سل مي شوند.«” دفترچه بيمه ام را از کنار ميله ها رد مي کنم. کسي آن را مي گيرد و برگه اي مشابه برگه زن به دستم مي دهد. سوال مي کنم اين چيست؟ مي گويد مبلغ 18 هزار و 200 تومان به اين شماره حساب واريز کنيد. بانک هم در خيابان سعدي است. سرفه ندارم و زبانم سرخ است. مي‌گويم اولاً به من گفته اند در اين مرکز آزمايش رايگان است. دوماً چرا همينجا مبلغ را دريافت نمي کنيد که بيماران با اين اوضاع و احوال مجبور نباشند براي واريزبه محله اي ديگر بروند! با اينکه مي دانم طبق برنامه وزارت بهداشت، تمامي آزمايشات، راديولوژي، درمان و داروهاي سل در همه استان هاي کشورکاملاً رايگان است. اما بحث را پايان مي دهم. بازي را تا آخربايد طي کنم. بدم نمي آيد ادامه بدهم. براي قشر ما که به همه جا سرک مي کشيم بعيد نيست واقعا جواب آزمايشم اسمير مثبت باشد. تا همين چند روز پيش من هم مانند تعداد زيادي از مردم سرزمينم تصور مي کردم اين بيماري سال ها پيش لااقل در کشورهايي مانند ايران کنترل شده و خبري از آن نيست. صداي سرفه هاي بي امان مشاهيرتکرار ناشدني جهان، مولير، شيلر، چخوف که مسلول شدند را از اعماق تاريخ مي شنوم. آه داستايوسکي را فراموش کردم. او که در آخرين لحظات خون بالا آورد و با اين بيماري از پاي درآمد. البته امروزه اين بيماري در مقابل علم پزشکي سرخم کرده و کمرش شکسته و جاي نگراني نيست اگر مسئولين به وظايفشان درست عمل کنند!
پول را واريز مي کنم و با هزار مکافات موفق مي شوم نمونه اي از خلط دست و پا کنم و ظرف نمونه را که نامم روي آن نوشته شده در کنارقوطي هاي ديگر روي چهارپايه پشت درب مرکز بگذارم. دور و برم را مي کاوم اما از زن خبري نيست. در بانک هم نديدمش. شايد از انجام آزمايش منصرف شده باشد. برايم مهم است که با چند نفراز مراجعين صحبت کنم. پس از يک ساعت انتظار بلاخره موفق مي شوم و در اين گفتگوها يقين حاصل مي کنم در اين مرکز تخلفي در حال انجام است. براي پيگيري هاي بعدي و گرفتن وقت مصاحبه از مسئولين دانشگاه علوم پزشکي و گردآوري مطالبي در خصوص وضعيت اين بيماري در استان، به هدف اطلاع رساني به مردم، و احقاق حقشان به دفتر نشريه بازمي گردم…
کرمانشاه از نظر آمارمبتلايان به سل جزء استان هاي متوسط است
بيماري سل يا Tuberculosis، يکي از کهن ترين بيماري هاي واگيردار در سطح جهان است که به عنوان بيماري باز پديد در اين عصر از آن ياد مي شود. مسئول پيشگيري از بيماري هاي واگير مرکز بهداشت استان کرمانشاه، ساعتي از وقتش را براي انجام مصاحبه در اختيار رسانه ما قرار داد، از سل به عنوان يکي از مهمترين بيماري هاي تهديد کننده سلامت انسان ها ياد مي کند و مي گويد:”همزماني سل با ايدز (TB-HIV)، و موارد سل مقاوم به درمان (TB_MDR)،يکي از نگراني هاي اصلي سازمان جهاني بهداشت است.”
در سال گذشته 10هزارو 280مورد بيماري سل در سطح کشور گزارش شده است و سيستان و بلوچستان، خراسان جنوبي و استان هاي شرقي به خاطر همجواري با کشورهاي افغانستان و پاکستان که از آمار بالاي سل در دنيا برخوردارند، بيشترين تعداد مبتلايان به سل را در ايران دارا بودند.بيگلري معتقد است استان کرمانشاه از نظر تعداد مبتلايان جزء استان هاي متوسط است وکنترل اين بيماري بعد ازايدز و تب مالت از اولويت هاي استان مي باشد.
مسئول پيشگيري از بيماري هاي واگير مرکز بهداشت استان کرمانشاه که در صحبت هايش بررايگان بودن آزمايشات سل در استان اشاره مي کند، مي گويد:» END TB strategy، از سال 2015 تا 2035 را سازمان جهاني بهداشت براي کنترل و حرکت به سمت حذف بيماري سل در نظر گرفته است.«” وي تأکيد مي کند ما در اين بيماري از واژه ريشه کني استفاده نمي کنيم. بلکه از حذف استفاده مي کنيم. يعني اينقدر تعداد بيماران کم شود که ديگر تهديدي براي سلامت افراد نباشد.
گرفتن پول غير قانوني توسط آزمايشگاه مرکز ريوي
دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه استراتژي Stop-tb سازمان بهداشت جهاني خط ومشي هايي را براي کاهش بار بيماري سل در راستاي اهداف جهاني توصيه مي کند،از جمله توجه به TB/HIV ، MDR-tb وتامين نيازمندي هاي جمعيت هاي فقير وآسيب پذير،کمک به تقويت پايه هاي نظام بهداشتي بر اساس مراقبت هاي بهداشتي اوليه، تعهد همگاني براي مراقبت از بيماران، توانمندسازي افراد مبتلا به سل ومشارکت جامعه و فعال کردن و ترويج پژوهش.
کشورما نيز در راستاي اين تعهدات خدمات ويژه اي را براي کنترل و درمان سل برقرار ساخته است.اما متأسفانه برخي مسئولين بهداشت اين تعهدات را ناديده مي گيرند و مي خواهند کسري بودجه شان را از طريق پول هاي غير قانوني که از مردم بيمار دريافت مي کنند جبران کنند. در حالي که در نشريه “شهرمن” مدارک مستندي مبني بر اخذ مبالغ غير قانوني توسط آزمايشگاه مرکز سل ريوي واقع در خيابان منزه متعلق به دانشگاه علوم پزشکي، موجود است، اما دکتر ابراهيم شکيبا معاون امور بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي، به خبر نگار شهرمن مي گويد:«” به صراحت مي گويم اين آزمايشات اگر در آزمايشگاه سل واقع در خيابان منزه انجام شود کاملاً رايگان است. علاوه بر اين، براي ارائه خدمات بهداشتي ديگر هم که مربوط به سل باشد هيچ مبلغي دريافت نمي شود.»”وي تأکيد کرد:”« گرفتن پول بابت آزمايش سل در اين مرکز غيرقانوني و اگر مبلغي اخذ شده باشد تخلف است.»
تکاندن جيب بيماراني که حتي نان خوردن ندارند
پزشک هماهنگ کننده سل مرکز بهداشت استان نيزبه رايگان بودن آزمايشات سل در مرکز ريوي کرمانشاه اشاره مي کند و مي گويد:”افراد بيمار معمولاً از خانواده هاي فقير و کم درآمد هستند و در کنار مصرف دارو، نياز به تغذيه مناسب دارند. برخي از آن ها حتي براي يک تکه نان محتاجند.” شعله رضايي پيشنهادي هم براي خيرين کرمانشاه دارد:”» خيرين مي_توانند براي حمايت و کمک به بهبودي اين افراد سبد غذايي تدارک ببينند و از طريق معاونت بهداشتي کمک هاي خود را به دست بيماران نيازمند برسانند«.”
مهمترين نکته‌اي که در خصوص بيماري سل،در استان ناديده گرفته شده ، ناآگاهي و کم اطلاعي مردم در باره اين بيماري است که مي‌تواند به راحتي باعث شيوع آن در بين افراد شود، زيرا که بيش از 90درصد مردم تصور مي کنند سل از ميان رفته و و اگر هم هنوز وجود داشته باشد بيماري لاعلاجي است.
همجواري با کشور عراق که آمار بالايي در شيوع سل دارد، عدم اطلاع رساني و آموزش به مردم بدون آنکه ايجاد رعب و وحشت کند و کم گذاشتن در ارائه خدمات بهداشتي، مي‌تواند” گل را به سبزه نيز آراسته کند” و کرمانشاه را در اين زمينه هم صاحب رتبه نمايد.از طرفي مگر مي شود مديران يک مرکز کوچک بدون دستورالعمل مديران بالادستي عمل کنند که مسئولين مرکز بهداشت استان اينگونه از گرفتن هزينه هاي غيرقانوني ابراز بي اطلاعي مي کنند! تازه اگر بي اطلاع هم باشند عذر بدتر از گناه آورده اند. مگر مي شود مديري از اتفاقات سازمان خود بي اطلاع باشد!؟
اميدواريم دانشگاه علوم پزشکي اين موضوع را پيگيري کند، متخلفان را مجازات کند و پول اخذ شده توسط آزمايشگاه مرکز ريوي را به مردم بازگرداند.در شماره آتي گزارش مفصلي در خصوص بيماري سل، پيشگيري و درمانش در نشريه شهرمن به چاپ مي رسد.
