منوی دسته بندی
پایگاه‌اطلاع‌رسانی

آدرس های غلط در توسعه کرمانشاه

آدرس های غلط در توسعه کرمانشاه

photo5958508125625625354

بهزاد خالوندی

IMAGE636081852654375839یکی از دلایل مهم تداوم توسعه نیافتگی شهر کرمانشاه، گرفتارشدن در دام آدرس های غلط در حوزه توسعه شهری بوده است. طی دهه های اخیر، پروژه های متعددی به عنوان طرح های تحول ساز و توسعه آفرین توسط مدیران در بوق و کرنا شده اند – و گاه در مواردی نیز تبدیل به یک مطالبه شهروندی شده اند- ولی پس از اجرا، نه تنها توسعه ای را رقم نزده اند بلکه به هویت تاریخی، فرهنگی و پتانسیل های زیست محیطی و طبیعی شهر نیز لطمه های جبران ناپذیری وارد کرده اند.

در این میان یکی از تراژیک ترین آدرس های گمراه کننده، طرح معروف تعریض خیابان مدرس بوده است که در مقطعی نیز تبدیل به یک مطالبه شهروندی گردید. اجرای این طرح غیرکارشناسی تاوانی به سنگینی نابودی یک خیابان قدیمی و تاریخی را در پی داشت؛ خیابانی که هویت شهر کرمانشاه محسوب می شد. جالب اینکه با وجود اجرای این طرح، هنوز یک متر به عرض خیابان افزوده نشده و مجریان تنها به ویران شدن ساختمان های قدیمی و تعریض پیاده رو بسنده کرده اند. این اتفاق در حالی رخ داده که در شهرهایی همچون تهران، رشت، همدان، اصفهان و شیراز، خیابان های تاریخی خود را حفظ و آن ها را تبدیل به یک پتانسیل ممتاز گردشگری کرده اند. در کرمانشاه نیز باید اتفاقی مشابه رقم می خورد.

نمونه غم انگیز دیگر از این آدرس های اشتباهی، پروژه ساماندهی آبشوران بوده است. این رودخانه شهری طی این دهه ها با ندانم کاری های مدیریتی عملاً تبدیل به یک کانال فاضلاب گردید و وضعیت بهداشتی و زیست محیطی آن به شدت بحرانی شد. مدیران محترم به جای پیداکردن چاره ای برای نجات و احیای این رودخانه، مدفون کردن آن را گامی در جهت توسعه کرمانشاه عنوان کردند! و به این ترتیب آبشوران که روزگاری زندگی بخش شهر کرمانشاه بود و می توانست به عنوان یک رودخانه ی زیبای شهری مزیتی بزرگ برای شهر کرمانشاه باشد، زنده زنده دفن شد! فراموش نکنیم امروزه در دنیا حفظ و احیای رودخانه های شهری یکی از محورهای توسعه پایدار محسوب می شود.

سومین پروژه، نوسازی بافت فرسوده بوده است. متأسفانه در اجرای این پروژه تفاوتی بین بافت تاریخی و بافت فرسوده صورت نگرفته و محله هایی مانند فیض آباد که هویت شهری کرمانشاه محسوب می شدند به بهانه نوسازی ویران شدند و از دل آن ها، سازه های بی هویت سربرآورد. فضاها و بافت های قدیمی، هویت تاریخی هر شهر محسوب می شوند و امروزه حفظ آن ها یکی از اصول توسعه پایدار شهری محسوب می شود.

آخرین پروژه از این دست، مونوریل بود که به عنوان یک پروژه تحول آفرین به کرمانشاه تحمیل شد و با برپاشدن ستوان های سیمانی آن، منظر زیباترین بلوار شهر و بخشی از بلوار تاق بستان (تاق وه سان)عملاً نابود شد. هرچند در فاز دوم، عبور قطار به شکل زیرزمینی صورت می گیرد ولی آسیب های فاز اول این پروژه جبران ناپذیر است. بلوار تاق وه سان _که در اصل از میدان آزادی تا محوطه تاریخی تاق است_ یادگار ماندگار زنده یاد رئوفی و زنده یاد شهرستانی دو مدیر توسعه گرای کرمانشاه در دهه های ۴۰ و ۵۰ شمسی است که با برنامه های غلط مدیران طی دهه های اخیر آسیب های جبران ناپذیری به آن وارد شده است. کرمانشاه نیازمند اجرای پروژه قطار شهری است ولی نه به این شکل و نه در این شمایل! و نه به قیمت از دست رفتن پتانسیل ها و سرمایه های موجود.

در واقع کرمانشاه طی دهه های اخیر به دلیل عدم برخورداری از یک برنامه توسعه پایدار عملا گرفتار یک رشد بی حاصل و دور باطل بوده است‌. آدرس های غلطی بوده که به عنوان طرح های توسعه آفرین به شهروندان کرمانشاهی قالب شده اند ولی در عمل به هویت تاریخی، فرهنگی و پتانسیل های زیست محیطی شهر لطمه های جبران ناپذیری وارد کرده اند